اقتصاد ایرانی: اجلاس سالانه مجمع جهانی اقتصاد با حضور ۳ هزار تن از رهبران سیاسی و نخبگان اقتصادی و تجاری کشورهای مختلف جهان در حال برگزاری است. شعار امسال مجمع «مسئول بودن و رهبری مسئولانه» است.
چندی پیش این نهاد طی گزارشی چشم انداز سرمایه انسانی جهان را به سمت پیچیده شدن و تغییرات سریع ارزیابی کرد. روزانه، قریب به ۲۵ هزار نیروی کار جدید وارد بازار کار کشورهای در حال توسعه می شوند و این روند تا سال ۲۰۲۰ ادامه خواهد یافت. بعلاوه سالانه بیش از ۲۰۰ میلیون نفر، بیکار خواهند ماند. همزمان در طی یک دهه آینده شاهد کاهش ۵۰ میلیونی متقاضی مشاغل ماهر خواهیم بود.
در گزارش سرمایه انسانی این مجمع آمده است: ما همچنان در جهانی زیست می کنیم که در آن ۹۰ میلیون کودک بدون دسترسی به مدارس ابتدایی و ۱۵۰ میلیون دانش آموز بدون دسترسی به مدارس راهنماییاند و نیز صدها میلیون جوان که توان مالی برای حضور در دانشگاه را ندارند. و اکنون جهان با کمبود ۴ میلیون معلم صاحب صلاحیت مواجه است.
موج جدید نوآوری تکنولوژیک، انقلاب صنعتی چهارم، تغییرات بنیادینی را در صنعت و بازار کار جهان پدید آورده است. بعنوان مثال امروز برخی از سریعترین پذیرندگان رباتهای صنعتی، شکوفایی اقتصاد برخی کشورها مانند چین و کره جنوبی را موجب شده اند. با ۲۴ ساعت کار روزانه، دوره بازگشت سرمایه در چین ۱.۵ سال است. درحالی که در گذشته ۱۰ سال بود. هر چند کشورهایی چون سنگاپور طی ۳۰ سال، با اتخاذ استراتژی ارتقاء مهارتهای مستمر و از طریق تولید کالاهای صادراتی در شبکه ارزش جهانی توانسته اند به توسعه دست یابند، با این حال چین این مسیر را ۲۰ ساله پیمود. در این راستا به نظر می آید فرصتی ده ساله برای کشورهای آسیای جنوبی و جنوب صحرای آفریقا باقی مانده که بتوانند از چنین استراتژی برای آغاز روند توسعه خود بهره برند.
این گزارش ادامه می دهد: در حال حاضر تکنولوژی اینترنت موبایل، موجب گشته تا نیروی کار بتواند هر جایی را که اراده نماید حضور داشته باشد. لذا این نخستین بار است که ما شاهد بازار کار جهانی به معنای واقعی هستیم. بواسطه ی پلتفرم های استعداد دیجیتال، پتانسیل دسترسی نیروی کار بی بضاعت و حاشیه نشین نیز به بازار کار جهانی فراهم شده است که این قابلیت در گذشته وجود نداشت. چشم انداز چنین مشاغل جدیدی- که در آن شغل جهانی می شود اما نیروی کار خیر- می تواند خیزی تکنولوژیک برای کشورهای درحال توسعه پدید آورد که نیروها بدون حضور فیزیکی در بازارهای جهانی و با ابزارهای دیجیتال نقش آفرینی کنند.
بالاتر از همه، گذار از آموزش تا اشتغال در سراسر جهان در هاله ای از ابهام است. نیاز مبرم به برداشته شدن شکاف میان وزارتخانه های آموزش و پرورش و کار وجود دارد. اقتصاد امروز بیش از پیش دانش بنیان، متکی به تکنولوژی و نیز جهانی شده است. از آنجا که پیش بینی شکل مشاغل در آینده دشوار است، لذا این دغدغه وجود دارد که نسل شاغل آینده باید به گونه ای پرورش یابد که مادام العمر به آموزش متکی شود تا در همه حال به روز باشد. تحقیقات مجمع جهانی اقتصاد نشان داده است که ایده ی «یک بار آموزش مهارت، تضمین کننده یک عمر اشتغال»، مربوط به گذشته بود و از این پس جایگاهی نخواهد داشت.
منبع: مجمع جهانی اقتصاد